Son günlerde artan gıda zehirlenmesi vakalarına dikkat çeken Torbalılı uzmanlar İlkay Engin ve Göksu Begüm Bayraktar Öz, hem işletmelerin hem de tüketicilerin daha bilinçli olması gerektiğini belirtti. Uzmanlar, hijyen kuralları ve doğru ısı kontrolünün gıda güvenliğinin temelini oluşturduğunu vurguladı.İşte uzmanların tavsiyeleri;
Sağlık Uzmanı İlkay Engin Uyardı: “Gıda Hijyeni Sağlığın Temelidir”
Sağlık Uzmanı İlkay Engin güvenli olmayan gıdaların dünya genelinde ciddi sağlık sorunlarına yol açtığını belirterek tüketicileri ve işletmeleri uyardı. Engin, gıda hijyeninin işletmelerde uygulanması gereken temel kurallar bütünü olduğunu vurguladı.
TEMİZLİK İLK SIRADA
Engin, gıda işletmelerinde ekipman ve yüzeylerin düzenli temizlik ve dezenfeksiyonunun hayati önem taşıdığını belirterek, “Çiğ sebzeler yıkanmalı, çalışma alanları işlem öncesi mutlaka dezenfekte edilmeli” dedi. Temizlik programlarının ve izleme formlarının düzenli takip edilmesi gerektiğini de ekledi.
UYGUN PİŞİRME VE SOĞUTMA
Zararlı bakterilerin yok edilmesi için gıdaların uygun süre ve sıcaklıkta pişirilmesi gerektiğini söyleyen Engin, özellikle çabuk bozulan gıdaların 2–4°C arasında saklanmasının kritik olduğunu ifade etti. Kümes hayvanlarının pişirmeden önce yıkanmaması gerektiği uyarısını da yineledi.
ÇAPRAZ BULAŞMAYA DİKKAT
Engin’e göre hijyendeki en büyük sorunlardan biri çapraz bulaşma. Çiğ ve pişmiş gıdaların ayrılması, farklı doğrama tahtası ve kapların kullanılması gerektiğini belirtti.
PERSONEL HİJYENİ ŞART
Gıda ile temas eden personelin el yıkama, temiz kıyafet giyme, takı kullanmama ve saç sakal düzenine dikkat etmesi gerektiğini söyleyen Engin, bulaşıcı hastalığı olan kişilerin üretim alanına girmemesi gerektiğini vurguladı.
ATIK YÖNETİMİ VE EĞİTİM
Atıkların kapalı çöp kaplarında biriktirilmesi ve üretim alanından uzak tutulması gerektiğini ifade eden Engin, gıda hijyeni eğitiminin yasal zorunluluk olduğuna dikkat çekti.
Tüketicilere Öneriler
Engin, hijyen için şu temel kuralları hatırlattı:
• Her şeyi temiz tutun.
• Çiğ ve pişmiş gıdaları ayırın.
• Gıdaları iyice pişirin.
• Artan yemekleri 2 saat içinde buzdolabına kaldırın.
GÖKSU BEGÜM BAYRAKTAR ÖZ: “GIDA ZEHİRLENMELERİ DOĞRU ÖNLEMLERLE BÜYÜK ÖLÇÜDE ÖNLENEBİLİR”
Gıda güvenliği uzmanı Göksu Begüm Bayraktar Öz, restoranlar, kafeler, pastaneler ve toplu yemek üreten işletmelerde görülen gıda zehirlenmelerinin alınacak temel önlemlerle büyük ölçüde engellenebileceğini vurguladı. Öz, işletmelerde en sık karşılaşılan hataların başında uygunsuz sıcaklık ve saklama koşulları ile çapraz bulaşmanın geldiğini söyledi.
Öz’e göre bakteriler özellikle 5°C ile 60°C arasındaki “tehlikeli sıcaklık aralığında” hızla çoğalıyor. Bu nedenle soğuk gıdaların yeterince soğutulmaması, sıcak yemeklerin düşük sıcaklıkta servis edilmesi ciddi risk oluşturuyor. Çiğ et ile temas eden bıçak, tezgâh veya ellerin temizlenmeden hazır yiyeceklere dokunması ise en yaygın çapraz bulaşma sebeplerinden biri.
PERSONEL HİJYENİ KRİTİK ÖNEMDE
Yetersiz el yıkama, koruyucu ekipman kullanılmaması ve hastalık belirtisi olan çalışanların işe devam etmesi de ciddi hijyen sorunlarına yol açıyor. Yanlış stok yönetimi nedeniyle son kullanma tarihi geçmiş ürünlerin mutfağa girmesi ve ekipmanların düzenli temizlenmemesi de riskleri artırıyor.
Öz, bu sorunların önüne geçmek için güçlü bir gıda güvenliği sisteminin şart olduğunu belirtti. Soğuk depoların 4°C’nin altında, dondurucuların -18°C’de çalışması ve sıcak yemeklerin en az 65°C’de servis edilmesi gerektiğini hatırlattı. Bu sıcaklıkların düzenli olarak kontrol edilmesi ve kayıt altına alınması da işletmeler için zorunlu adımlar arasında.
EĞİTİM, DOĞRU EKİPMAN KULLANIMI VE DİJİTAL TAKİP ŞART
Çapraz bulaşmanın önlenmesi için çiğ ve pişmiş gıdaların ayrılması, ekipmanların doğru kullanılması ve personelin her işlem sonrası ellerini uygun süre boyunca yıkaması büyük önem taşıyor. Ayrıca çalışanların düzenli hijyen eğitimi alması, sağlık kontrollerinin aksatılmaması ve stok yönetiminde FIFO yönteminin uygulanması gerektiğini ifade etti.
Temizlik planlarının günlük, haftalık ve aylık olarak hazırlanması, mutfak ekipmanlarının uygun dezenfektanlarla düzenli olarak temizlenmesi de işletmenin hijyen standardını yükseltiyor. Öz, birçok işletmenin sıcaklık takibi ve stok yönetimini artık dijital sistemlerle yaptığını, bunun insan hatasını büyük ölçüde azalttığını söyledi.
“GIDA GÜVENLİĞİ BİR TERCİH DEĞİL, ZORUNLULUKTUR”
Göksu Begüm Bayraktar Öz, gıda güvenliği uygulamalarının işletmeler için yalnızca bir denetim maddesi değil, müşteri sağlığını koruyan ve işletmenin itibarını güçlendiren temel bir sorumluluk olduğunu vurguladı. Öz, “Basit ama etkili önlemlerle gıda zehirlenmelerinin büyük kısmı tamamen önlenebilir. Hijyen kültürü oluşturmak bu sürecin en temel adımıdır.” dedi.