İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in İzmir’in kurtuluşunun 100’üncü yılı anısına kente kazandırdığı “Kurtuluşumuzun 100. Yılı Anı Evi'' tarihi Yemişçizade Konağı’nda kapılarını açtı. Milli Mücadele döneminin ruhunu yaşatacak bir deneyim merkezi olarak tasarlanan Anı Evi’nin Başkan Tunç Soyer’in ev sahipliğinde yapılan açılışına Konak Belediye Başkanı Abdül Batur, Narlıdere Belediye Başkanı Ali Engin, Kemalpaşa Belediye Başkanı Rıdvan Karakayalı, 100. Yıl Anı Evi Komitesi Başkanı Ulvi Puğ, İzmir Büyükşehir Belediyesi bürokratları, meclis üyeleri, muhtarlar, bağışçılar ve vatandaşlar katıldı.
MÜZEYE TEKRARDAN TESLİM EDİLECEK
Yoğun ilginin olduğu anı evinde Torbalı’da ikamet eden ve burada hayatını kaybeden kurtuluş savaşının önemli isimlerinden Mehmet Esat İleri’nin madalya, nişan ve tüfek gibi hatıraları da sergileniyor. Aynı zamanda Sadık İleri’nin babası da olan Mehmet Esat İleri’nin eşyaları Ankara Kurtuluş Savaşı Müzesinde sergileniyordu. Anı Evinin açılmasıyla birlikte Torbalılı olduğu için müzeden emanet alınan eşyalar bir süre sonra müzeye tekrardan teslim edilecek.
MEHMET ESAT İLERİ KİMDİR
Kurtuluş Savaşı’na damgasını vuran ünlü siyasetçi ve yazar Mehmet Esat İleri, 1882 yılında Gümülcine’de dünyaya geldi. Babası Müderris Mehmet Hilmi Efendi’dir. Babası, müderrisliğin yani sıra siyasetle de uğramış ve I. Meclisi Mebussan’da Balkan Savasi öncesinde Gümülcine mebusluğu yapmış bir kimsedir. Mehmet Esat İleri, eğitimini tamamladıktan sonra orta ve lise düzeyindeki okullarda öğretmenlik yaptı. Bir yandan da siyasetle uğraştı ve İttihat ve Terakki Partisi’ne girdi. Çok çalışkan bir kişiliğe sahip olan İleri, çok da cesurdu. Balkan Savaşı’na gönüllü olarak katildi. I. Dünya Savaşı yıllarında Aydin Sultanisi’nde öğretmenlik yapan Mehmet Esat İleri, İzmir’in Yunan işgaline uğraması üzerine hükümet tarafından yatılı öğrenciler ile birlikte İstanbul’a gelmesi emredildiğinde bu emri yerine getirmedi. I. TBMM için yapılan seçimler sonucunda 10 Ekim 1920’den itibaren Aydin milletvekili olarak mecliste yer aldı. Kendisine Kasım 1923 tarihli Meclis kararı ile verilmesi kararlaştırılan Kırmızı Yeşil Şeritli İstiklal Madalyası’nı 23 Mart 1925 tarihinde TBMM Genel Kurulu’nda yapılan törenle göğsüne takti. II. TBMM için yapılan seçimler sonucunda Muğla milletvekili seçildi. Lozan Anlaşması ile ilgili meclis oturumlarında çarpıcı eleştiriler yaptı, anlaşmanın oylanması sırasında kırmızı oy kullananlar arasında yer aldı. II. dönem milletvekilliği sona erdikten sonra Torbalı’ya yerleşti. Yeni ve ileri fikirlere ilgisi nedeniyle Soyadı Kanunu çıktığında ‘İleri’ soyadını aldı. 15 Nisan 1957’de İzmir Torbalı yolu üzerinde geçirdiği bir trafik kazası sonrasında, 75 yaşında vefat etti. Dört çocuk sahibi olan Mehmet Esat İleri, Ertuğrul Mahallesi 3021 Sokak’taki 2 katli evinde uzun yıllar ikamet etti. İleri’nin torunlarının bazıları da ilçede ikamet etmeye devam ediyor.