Torbalı Lotus Psikoloji’den Uzman Klinik Psikolog Özge Subaşı, “Duygusal Yeme ile Başa Çıkmanın Yolları” hakkında bir yazı kaleme aldı; Bazen fiziksel olarak aç olmadığımız halde yemek yediğimizi fark ederiz. Canımız sıkılır, bir şeylere kızarız, strese gireriz veya yalnızca bir boşluk hissiyle baş başa kalırız. Ve bir anda kendimizi mutfakta buluruz. Dolabı açarız, elimiz çikolataya, bir avuç cipse ya da başka bir şeylere gider. Oysa karnımız tok, vücudumuzun gerçekten yiyeceğe ihtiyacı yoktur. Ancak içimizde, tarif edemediğimiz bir eksiklik vardır. Ve biz, genellikle bu boşluğu bir şeyler yiyerek “tamamlamaya” çalışırız.
Duygusal yeme, kişinin fiziksel açlık hissetmediği halde, olumlu ya da olumsuz duygulara tepki olarak yemek yemesi durumudur. Yani kişi karnı tok olsa bile; stres, üzüntü, öfke, can sıkıntısı, yalnızlık gibi duygularla baş etmek için yemek yiyebilir.
Duygusal açlığın özelliklerine biraz daha yakından bakarsak;
genellikle ani bir istek şeklinde ortaya çıkar,
kişi özellikle karbonhidrat, şeker ve yağ oranı yüksek yiyeceklere yönelir.
yedikten sonra kısa süreli bir rahatlama gelir, fakat ardından suçluluk, pişmanlık gibi duygular yaşanabilir.
sıklıkla belirli duygu durumlarıyla tetiklenir: stres, kaygı, öfke, boşluk hissi, yalnızlık vb.
Peki duygusal yemeye nasıl engel olabiliriz ?
1) Duygusal Açlık ve Fiziksel Açlığı Fark Etmek
Duygusal açlık, aniden ortaya çıkan ve genellikle belirli yiyeceklere yönelten bir yeme isteğidir; duyguları bastırmak için ortaya çıkar. Fiziksel açlık ise vücudun enerji ihtiyacına bağlı olarak yavaşça gelişir ve doyduğunuzda sona erer. Bu noktada şu soruyu sorabiliriz “Şu an gerçekten aç mıyım, yoksa sadece sıkıldım, üzgünüm ya da stresli miyim?”
2) Duyguları Tanımak
Yemek yeme isteği hissettiğinizde durup kendinize sorun: “Şu an ne hissediyorum?” Gerçekten açlıktan mı yemek istiyorsunuz, yoksa bir duyguyu (stres, öfke, hayal kırıklığı, yalnızlık, sıkıntı) bastırmaya mı çalışıyorsunuz? Duygulara alan açmak, onları bastırmak yerine kabul etmeyi ve yargılamadan hissetmeyi içerir. Unutmayın, her duygu geçicidir; hissetmeye izin verdiğinizde, genellikle yemeye gerek kalmadan da geçip gider. Duygunuzla kalmak zor olabilir ama bu, gerçek çözümün başladığı yerdir. Birkaç derin nefes, kısa bir duraklama ya da o duyguyu yazıya dökmek bile fark yaratabilir.
3) Alternatif Başa Çıkma Yolları Bulun
Duygusal açlık hissettiğinizde, yemek yerine ruh halinizi dengeleyebilecek farklı aktivitelere yönelmek oldukça etkili bir yaklaşımdır. Yürüyüş yapmak, kitap okumak veya müzik dinlemek gibi etkinlikler, hem zihninizi sakinleştirir hem de duygusal yeme isteğini yönetmenize yardımcı olabilir.
4) Sağlıklı Yeme Alışkanlıkları Geliştirin
Fiziksel açlıkla duygusal açlığı karıştırmamak için düzenli yemekler yiyebilir ve sağlıklı atıştırmalıklar tercih edebilirsiniz. Yeterli besin almak, vücudunuzu besler ve duygusal yeme isteğini azaltır.
5) Profesyonel Destek Alın
Profesyonel destek, duygusal yeme alışkanlığının kökenini anlamanıza ve sağlıklı başa çıkma yöntemleri geliştirmenize yardımcı olur. Unutmayın: Yardım istemek bir zayıflık değil, kendinize değer verdiğinizin ve iyileşmeyi seçtiğinizin bir göstergesidir.
